احضاریه – جلب

احضاریه در امور حقوقی و کیفری* چگونه است؟

تفاوت آن چیست؟

تفاوت این دو با جلب چیست؟

جلب در چه مواردی انجام می‌شود؟

شخصی که *ضامن دارد* چه نیازی به جلب وی است؟

پاسخ:
زمانی که مقام قضایی از یک شخص برای حضور در مراجع قضایی دعوت به عمل می‌آورد، به آن احضار گفته می‌شود.

*احضار به وسیله احضاریه* به دلایل مختلفی ممکن است برای شخص ارسال شود از جمله : بازجویی، پاسخ به اتهام، شهادت و …

احضار متهم و … نیز به وسیله احضارنامه یا احضاریه انجام می پذیرد.

احضارنامه برگه ویژه‌ای است که در شعب دادسرا ( دادیاری یا بازپرسی ) یا در دادگاه وجود دارد، این برگه که در آن زمان و مکان حضور متهم ( مظنون، شاهد و… ) قید شده توسط دادگاه و به وسیله سامانه ثنا برای وی ارسال می‌شود.
🚩 در احضاریه دستی؛ احضاریه یا احضارنامه در دونسخه ارسال می‌شود، یک نسخه از احضاریه به متهم تحویل و نسخه دیگر توسط متهم امضاء و به مامور احضار تحویل داده می‌شود.
🚩مواردی که در احضارنامه یا احضاریه حتما باید درج شود عبارت است از:
1. هویت کامل شخص احضار شده ( نام و شهرت )
2. تاریخ، ساعت، محل احضار و همچنین علت احضار باید در برگه احضاریه قید شده باشد.
3. مرجع احضارکننده باید حتما در برگه احضاریه مشخص باشد.
4. نتیجه عدم حضور احضارشونده، باید در احضاریه درج شده باشد.
5. تاریخ، مهر و امضاء مرجع صادرکننده احضاریه ،باید در احضارنامه مشخص باشد.
6. اگر شخص *فاقد سامانه ثنا باشد، احضارنامه باید کتبی باشد*، و به وسیله فرم چاپی مخصوص با عنوان احضاریه برای متهم و … ارسال شود .
7. در صورتی که احضار شونده اقامتگاه معلومی نداشته باشد و از دیگر راه‌های قانونی نیز امکان ارسال احضاریه برای وی نباشد، احضاریه توسط *انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار* به وی ابلاغ می‌شود.
8. احضار کتبی توسط ضابطین یا مامور ابلاغ صورت می گیرد.

🚩موارد احضاریه در درگاه ملی قوه قضاییه عبارتند از :
1. احضار متهم : متهم کسی است که مظنون به ارتکاب جرم است، ولی هنوز انتساب جرم به او محرز نشده است.
2. احضار شاهد : در صورتی که شخصی برای ادای شهادت از سوی مرجع قضایی احضار شود حتما باید در موعد مقرر در آن مرجع حضور یابد؛ در صورتی که تعدد شاهد وجود داشته باشد، این امر به صلاحدید قاضی صورت می‌گیرد.
3. احضار مطلع : مطلع در اصطلاح حقوقی به کسی گفته می‌شود که شخصا ناظر نبوده اما به نحوی از جرم یا واقعه باخبر است.
4. احضار مدّعی’ علیه : کسی که علیه او از طرف فردی دیگر در دادگاه حقوقی اقامه دعوی شده ، مدعی علیه نام دارد و در صورت احضار از طرف مرجع قضایی باید در آن مرجع حضور یابد.
5. احضار نیروهای مسلح : اگر یکی از شهود یا مطلعین تابع نیروهای مسلح باشد باید حداقل 24 ساعت پیش از تاریخ مقرر در احضاریه؛ توسط فرمانده یا رییس او، تاریخ احضار به اطلاع وی برسد.

🚩 مواردی که *عدم حضور فرد احضار شده موجه* می‌باشد:
1. در امور حقوقی در صورتی که احضاریه به دست خوانده نرسد یا اینکه احضاریه دیر به دست او رسیده باشد به نحوی که مانع از حضور خوانده در وقت مقرر گردد.
2. در صورتی که فرد احضار شده بیمار باشد به نحوی که امکان حضور در مرجع تعیین شده را نداشته باشد.
3. در صورتی که فرد احضار شده بازداشت شده باشد.
4. در صورت فوت خویشاوندان درجه یک به نحوی که در قانون ذکر شده.
5. در صورت وقوع حوادثی مثل آتش سوزی و… در صورتی که امکان تردد به واسطه حوادثی مثل سیل و … وجود نداشته باشد.

🚩 در صورتی که احضاریه یا احضارنامه به صورت صحیح برای متهم ارسال شده باشد و متهم بدون عذر موجه و قانونی در دادگاه حاضر نشود، ممکن است *دستور جلب* برای وی صادر شود.
🚩در صورتی که شخص به احضارنامه توجه نکند در موارد *احضار متهم یا احضار شاهد و کارشناس و گواه در امور کیفری*؛ شخص یک بار دیگر احضار، پس از آن در صورت اهمیت، فرد *قابل جلب* است.

*در امور حقوقی خوانده و گواه قابل جلب نیستند.*
🚩 احضار شخص گاهی بعد از صدور و قطعیت حکم و دادنامه و شروع به اجرا در امور کیفری نیز صورت می‌گیرد که در این صورت اگر حکم علیه وی صادر شده باشد و توجه نکند جلب می‌گردد. البته می‌توان از ضمانت اجراهای قرارهای تامین کیفری استفاده کرد *یعنی از طریق کفیل یا وثیقه گذار او را احضار کرد* ولی اگر توجه نشد وثیقه و کفالتی که سابقا از وی گرفته شده به اجرا گذاشته می‌شود و البته محکوم نیز جلب می‌گردد.

🚩 در امور حقوقی ابتدا اجراییه به درخواست محکوم له صادر می‌گردد. در اینجا اگر لازم باشد که شخص محکوم کاری انجام بدهد یا پولی بدهد ولی وی امتناع نماید بر اساس ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی دستور جلب و بازداشت وی صادر می‌گردد.

💥👈 نکته: محکوم علیه در امور کیفری*مدت زمانی که جلب و بازداشت بوده؛ به روز محاسبه و هر روز آن، مقدار خاصی از محکومیت فرد محاسبه و کم می‌گردد* اما *جلب در امور حقوقی هیچ تاثیری در بحث کم کردن* محکوم به ندارد.

🚩 قبلا بیان شد؛ برای اینکه متهم در مرحله دادسرا به زندان نرود و تا زمان صدور حکم قطعی آزاد باشد، قرارهای تامین کیفری صادر می‌شود که عبارتند *از قرار التزام به حضور با قول شرف، التزام به حضور با وجه التزام، کفالت و وثیقه* که با صدور هر یک از قرارهای مذکور؛ اگر شخص مقررات را رعایت کند، از زندان آزاد می‌گردد، مثلاً اگر وثیقه معرفی کند و پذیرفته شود از زندان آزاد می‌شود، اما این کفالت یا وثیقه تا *پایان رسیدگی و صدور رای شخص دارای اعتبار می‌باشند* و در صورتی که شخص بعد از صدور حکم قطعی و پس از احضار حاضر نشود ابتدا از طریق وثیقه گذار و کفیل اقدام می‌گردد که اگر اینها ظرف ۲۰ روز وی را حاضر نکرده‌اند *پرونده ضبط وثیقه و کفالت جداگانه تشکیل شده و این ها به نفع دولت ضبط می‌گردند* از آن طرف حکم جلب شخص هم جداگانه صادر می‌شود.
💥👈توجه شود که پرونده اجرای قرار کفالت و اجرای قرار وثیقه کاملا از پرونده کیفری فرد جدا هستند.