*سؤال*:
*مهریه به نرخ روز* یعنی چه؟
چگونه مهریه به نرخ روز *محاسبه* میشود؟
راه *مطالبه مهریه* به نرخ روز چیست؟
⚖️*پاسخ*
🚩 درخصوص نحوه مطالبه مهریه در مطالب قبلی توضیح کامل داده شده است.
🚩 قبل از پرداختن به موضوع مهریه به نرخ روز یک نکته مهم که همه باید از آن اطلاع داشته باشند،بیان میشود:
💥👈توجه داشته باشید که پرداخت دین یا خسارت *به نرخ روز* در نظام حقوقی و قضایی ما استثنا است. یعنی *فقط در مواردی نادر* که قانون گفته می‌توانیم به نرخ روز؛ طلب یا پول یا مال خود را از دادگاه درخواست کنیم. ما این موارد را جداگانه توضیح خواهیم داد. یکی از این استثناها مطالبه مهریه است.
🚩در تاریخ هشتم مرداد ماه 1376 ماده واحده‌اى مشتمل بر دو تبصره به ماده 1082 قانون مدنی الحاق گردید. به موجب این ماده ” *به مجرد عقد، زن مالك مهر مى‌شود و مى‌تواند هر نوع تصرفى كه بخواهد در آن بنماید*” و به موجب تبصره یك ماده واحده‌اى كه به این ماده الحاق گردیده، ” *چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تأدیه، نسبت به سال اجراى عقد كه توسط بانك مركزى جمهورى اسلامى ایران تعیین مى‌گردد، محاسبه و پرداخت خواهد شد*
🚩مهریه به دو دسته اصلی *عندالمطالبه و عندالاستطاعه* تقسیم میشود که در صورت انتخاب هر کدام نوع پرداخت آن متفاوت است.
مهریه *عندالمطالبه* به این معنا است که از بعد جاری شدن صیغه عقد، آقا موظف است هر زمان که خانم درخواست مهریه نمود آن را پرداخت کند.
مهریه *عندالاستطاعه* یعنی هر زمان که آقا استطاعت مالی برای پرداخت مهریه داشت خانم می‌تواند مهریه خود را در صورت تمایل، مطالبه کند.
مهریه به *نرخ روز عقد* تعیین میشود.
🚩 مهریه باید يا وجه رایج يا *مالی مشخص و معین* باشد.
برای مثال اگر قرار است سکه باشد باید تعداد و نوع سکه به صورت واضح مشخص باشد؛ حال اگر آپارتمان در نظر گرفته شده، لازم است ویژگی‌ها، آدرس، پلاک و ارزش آن مشخص شود.
همچنین در صورت *تعیین وجه نقد* ؛ باید مقدار دقیق آن را به صورت مکتوب مشخص کرد. پس آپارتمان، سکه، طلا، وجه نقد و هر مالی را می‌توان بنا به توافق خانم و آقا به عنوان مهریه انتخاب کرد.
🚩 مهریه در هر زمان که مشخص شده باشد *به نرخ روز* حساب میشود. این محاسبات به شاخص‌های خاصی بستگی دارد. هر سال *شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران* از جانب *بانک مرکزی* اعلام میشود.
نحوه محاسبه مهریه به نرخ روز به این صورت است، برای مثال اگر ازدواج در سال ۷۴ صورت گرفته باشد و در سال ۸۹ درخواست مهریه صورت گرفته و مبلغ مهریه به ارزش ۱۵ میلیون تومان باشد، *شاخص سال ۸۸* (یعنی یک سال قبل از سالی که وصول صورت گرفته باشد) را *تقسیم بر شاخص سال ۷۴* (همان سالی که عقد صورت گرفته) می‌نماییم و عدد بدست آمده را *ضرب در مبلغ مهریه* می‌نماییم. عدد بدست آمده مهریه حال حاضر و مهریه به نرخ روز عقد میشود.
لذا در مورد محاسبه مهریه؛ فرمول تعیین به این ترتیب است: *متوسط شاخص بها در سال قبل، تقسیم بر متوسط شاخص بها در سال وقوع عقد، ضرب در مهریه مندرج در عقدنامه* مى‌شود.
🚩مثال دیگر، اگر مهریه 30 سال قبل (سال وقوع عقد) یك‌هزار تومان و شاخص هزینه زندگى در همان سال 105 بوده است و شاخص هزینه در سال قبل (پرداخت مهریه) 100 شده است،1005×1000 زوج باید 20000 ریال به زوجه بپردازد.
🚩 تذكر این نكته ضرورى است كه زن همواره مى‌تواند مهر خود را مطالبه نماید اما چون به دلایل عاطفى و فرهنگى معمولا به هنگام اختلاف، مهر مطالبه مى‌شود، *این تصور غلط رواج یافته* كه:
👈اولاً – مهر فقط هنگام طلاق پرداخت مى‌شود.
👈ثانیاً – اگر زن خواهان جدایى باشد، حقى بر مهر ندارد.
این تصور به هیچ وجه صحیح نیست و زن مى‌تواند مهر خود را بلافاصله پس از عقد یا سالها پس از آن مطالبه كند و این امر ارتباطى با طلاق و جدایى ندارد، منتها معمولا زمانى كه زن خواهان جدایى است براى جلب رضایت مرد از دریافت مهر خود صرف نظر مى‌كند.
🚩هرگاه مهریه *عین معین از قبیل طلا، خانه یا اتومبیل باشد،* به هنگام مطالبه *عیناً* باید به زن تسلیم شود و اگر وجه رایج باشد، به طریق فوق محاسبه و پرداخت خواهد شد.
🚩 همچنین باید توجه داشت كه زوجین مىتوانند هنگام عقد، ترتیب دیگرى براى پرداخت مهریه اتخاذ كنند مثلا زن بر مرد شرط كند كه هر گاه پس از مدت 5 سال بخواهد مهر او را بپردازد. بدون توجه به شاخص بانك مركزى مبلغی معین را پرداخت نماید. در این صورت طبق توافق طرفین عمل خواهد شد.
در صورتى كه *زوج تقاضاى صدور اجازه طلاق* نماید، دادگاه *مكلف* است مهریه را بر اساس فرمولى كه گفته شد تعیین نماید. و در صورتى كه زوجه خواهان جدایى باشد، مهریه به همین ترتیب تعیین خواهد شد، اما هزینه دادرسى ابتدا به میزان بهاى خواسته بر اساس مهر المسمى توسط زوج باید پرداخت شود و چنانچه حكم به نفع وى صادر شد، زوج مكلف است علاوه بر پرداخت مهریه طبق ضابطه مذكور ، هزینه دادرسى و مابه‌التفاوت هزینه ابطال تمبر (ما به التفاوت تمبر ابطال شده به میزان مهرالمسمى و تمبرى كه به میزان مهریه تعیین شده در حكم دادگاه، که باید ابطال گردد) را نیز بپردازد.
🚩💥 *مهریه دین است و بر ذمه زوج* قرار دارد، هرگاه *زوج قبل از پرداخت مهریه فوت كند*، مهریه كه از *دیون ممتازه*متعلق به زن محسوب مى‌شود و باید از اموال* شوهر پرداخت شود، در این صورت هرگاه پس از فوت بلافاصله مهریه از ما ترك متوفى پرداخت شود، *ملاك محاسبه تاریخ فوت* خواهد بود اما *اگر تركه تقسیم نشده و مهریه پرداخت نشده باشد و مثلا پنج سال پس از فوت پرداخت شود در این صورت طبق نظریه مذكور، زمان پرداخت دین، ملاك محاسبه خواهد بود نه زمان فوت*، زیرا تا پرداخت مهریه، دین همچنان بر ذمه زوج متوفى باقى خواهد بود.
🚩 جهت استحضار کسانی که نمی‌دانند مهریه جز سکه و پول می‌تواند انواع مال باشد؛ اما با این شرط که *مهریه باید مالیت* داشته باشد و چیزی که ماليت دارد اعم است از *مال و عمل*.
مال عبارت است از چیزی که در جامعه خریدار داشته باشد و افراد حاضر باشند برای به دست آوردن آن پول پرداخت نمایند.
البته خود مال هم به *عين و منفعت و حق* تقسیم میشود.
عین شامل عین معین (مانند یک دستگاه آپارتمان مشخص)، *کلی در معین*(مانند 100 کیلوگرم از یک تن گندم مشخص و *کلی فی الذمه* (مانند 120 عدد سکه بهار آزادی) میشود. ضمنا باید *معلوم باشد نه مجهول یعنی قابلیت تعیین و تقدیم* داشته باشد.
بدون دیدگاه